Liquid Network – bu Blockstream kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan blokcheyn platformasi bo‘lib, Bitcoin tarmog‘iga bog‘langan "saydcheyn" sifatida ishlaydi. Saydcheyn (yoki "yon zanjir") – bu asosiy blokcheyn tarmog‘iga (bu holda Bitcoin) bog‘langan, ammo o‘z faoliyatini mustaqil ravishda olib boradigan blokcheyn zanjiri. Liquid Network asosan birjalar, yirik investorlar va moliyaviy tashkilotlar o‘rtasida tezroq va xavfsiz tranzaksiyalarni amalga oshirish uchun yaratilgan. Endi esa Liquid Network qanday ishlashini va uning asosiy afzalliklarini ko‘rib chiqamiz.

Liquid Network qanday ishlaydi?

Liquid Network mustaqil blokcheyn tarmog‘i bo‘lsa-da, u Bitcoin tarmog‘iga kuchli bog‘langan. Quyida uning ishlash mexanizmlari keltirilgan:

1. L-BTC tokenlari: Liquid Network'dagi asosiy valuta L-BTC (Liquid-Bitcoin) tokenlari bo‘lib, ular Bitcoin tarmog‘idagi bitcoinlarning “nusxasi” hisoblanadi. L-BTC olish uchun foydalanuvchilar bitcoinlarini Bitcoin tarmog‘idagi maxsus ko‘p imzoli hamyonga yuboradilar va natijada Liquid tarmog‘idagi hamyonlariga L-BTC tokenlari keladi. Bu jarayon "pegging" yoki "bog‘lash" deb ataladi.

2. BTC’ga qaytadan aylantirish: Foydalanuvchilar o‘z L-BTC tokenlarini qaytadan Bitcoin tarmog‘iga qaytarishni istasalar, L-BTC tokenlarini Liquid tarmog‘idagi ko‘p imzoli hamyonga yuboradilar va shundan keyin o‘z Bitcoin manzillariga oddiy bitkoinlarni olishadi.

3. Tezkor tranzaksiyalar: Liquid Network Bitcoin tarmog‘idan ancha tez ishlaydi. Liquid’da tranzaksiyalar bir daqiqa ichida tasdiqlanadi, Bitcoin tarmog‘ida esa bu jarayon odatda 10 daqiqa davom etadi. Bu esa mablag‘larni yanada tez va samarali o‘tkazish imkonini beradi.

Liquid Networkning afzalliklari

Liquid Network turli foydalanuvchilar va tashkilotlar uchun bir qancha afzalliklarga ega. Ularning asosiylari quyidagilar:

- Tez va arzon mablag‘ o‘tkazish: Liquid’da tranzaksiyalarni tasdiqlash vaqti qisqa bo‘lgani tufayli birjalar va moliyaviy institutlar uchun pul o‘tkazmalarini tezroq amalga oshirish mumkin.

- Tranzaksiyalar maxfiyligi: Liquid Network’da "Confidential Transactions" (Maxfiy Tranzaksiyalar) texnologiyasi qo‘llanilgan bo‘lib, bu tranzaksiya miqdorini boshqa odamlardan yashirish imkonini beradi. Bu ayrim foydalanuvchilar va moliyaviy tashkilotlar uchun qo‘shimcha maxfiylik darajasini ta’minlaydi.

- Tokenlar yaratish imkoniyati: Liquid foydalanuvchilarga o‘z tokenlarini chiqarish imkoniyatini beradi. Bu tokenlar turli aktivlarni, masalan, AQSh dollariga tenglashtirilgan stablecoinlar yoki aksiyalar va obligatsiyalarni ifodalashi mumkin. Shu sababli, Liquid Network raqamli aktivlar yaratish va ulardan foydalanish uchun qulay platformadir.

- Bitcoin tarmog‘i bilan mosligi: Liquid Network Bitcoin blokcheyni asosida qurilgan bo‘lgani uchun Bitcoin’dan foydalanayotgan foydalanuvchilar va kompaniyalar Liquid tarmog‘ini osongina o‘z tizimlariga integratsiya qilishlari mumkin, yangi infratuzilmani o‘rganishga hojat yo‘q.

Liquid Network’dan kimlar foydalanadi?

Liquid Network asosan moliyaviy tashkilotlar, kripto birjalari, likvidlik ta’minotchilari va yirik investorlar uchun mo‘ljallangan. Liquid yordamida ular birjalar o‘rtasida tez va arzon tranzaksiyalar amalga oshirishlari mumkin. Masalan, birjalar likvidlikni qo‘llab-quvvatlash uchun Bitcoin'ni L-BTC ko‘rinishida bir birjadan boshqasiga tezkor o‘tkazish imkoniga ega.

Bundan tashqari, Liquid tarmog‘i real aktivlar bilan bog‘langan tokenlar chiqarishga qiziqqanlar uchun ham qulaydir. Masalan, kompaniyalar Liquid tarmog‘ida AQSh dollariga bog‘langan stablecoinlar yoki tokenlashtirilgan aksiyalar va obligatsiyalar chiqarishlari mumkin.

Liquid Network va Lightning Network o‘rtasidagi farq

Shuni ta’kidlash kerakki, Liquid Network ko‘pincha boshqa bir texnologiya — Lightning Network bilan solishtiriladi. Ikkala tarmoq ham Bitcoin uchun qo‘shimcha yechimlar sifatida xizmat qiladi, ammo ularning vazifalari turlicha. Lightning Network asosan kichik to‘lovlar va mikrotranzaksiyalar uchun mo‘ljallangan bo‘lib, past komissiya stavkalariga urg‘u beradi. Liquid Network esa yirik moliyaviy tranzaksiyalar va maxfiylik uchun mo‘ljallangan.

Xulosa

Liquid Network – bu yirik Bitcoin miqdorlarida ishlaydigan va tranzaksiyalar tezkorligi, maxfiyligi hamda tokenlarni chiqarish soddaligiga muhtoj bo‘lganlar uchun kuchli vositadir. Liquid kundalik xaridlar uchun mo‘ljallanmagan bo‘lsa-da, kripto-moliyaviy operatsiyalar sohasida o‘z ahamiyatini oshirib bormoqda va professional ishtirokchilar uchun Bitcoin tarmog‘i imkoniyatlarini kengaytiradi.